انتخاب لوله سانتریفیوژ
انتخاب صحیح ملحقات سانتریفیوژ از جمله: لوله، روتور و غیره امری چالش برانگیز می باشد، زیرا کمپانی ها اقدام به تولید طیف متنوعی از روتور و لوله سانتریفیوژ می نمایند، از همین رو؛ جهت جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه، لازم است تا در انتخاب و نگهداری قطعات مصرفی سانتریفیوژ دقت کافی و لازم به عمل آید. در هنگام انتخاب لوله سانتریفیوژ چندین فاکتور باید در نظر گرفته شود که عبارتند از: سازگازی نمونه با جنس لوله، حجم، نیروی گریز از مرکز، تمیز و ضدعفونی کردن لوله سانتریفیوژ و غیره. از همین رو کسب اطلاعات جامع و کامل از موارد ذکر شده جهت انتخاب صحیح لوله سانتریفیوژ و همچنین نگهداری صحیح از آن ها امری مهم و ضروری تلقی می گردد.
انتخاب لوله سانتریفیوژ بر اساس سازگاری شیمایی لوله با نمونه
آگاهی از ترکیبات شیمیایی مواد مورد آنالیز حائز اهمیت می باشد؛ زیرا هر ماده در هنگام فرآیند جداسازی، واکنش های مختلفی در ترکیب با ماده به کارگرفته شده در لوله های سانتریفیوژ از خود نشان می دهد. تمامی سازندگان لوله های سانتریفیوژ، دستورالعمل هایی را در رابطه با سازگاری شیمیایی لوله ها ارائه می دهند و به خریداران توصیه می کنند که قبل از انتخاب لوله سانتریفیوژ پروتوکل ها را با دقت مطالعه نمایند. در لیست زیر به تفاوت های کلیدی متریال های به کار رفته در لوله های سانتریفیوژ به اختصار می پردازیم.
- لوله سانتریفیوژ پلی کربنات: این ماده بسیار مقاوم می باشد و در مقابل نیروی گریز از مرکز بالا، شکل خود را از دست نمی دهد و با مواد شیمیایی معمول در آزمایشگاه ها از جمله الکل و استون سازگار نمی باشد
- لوله سانتریفیوژ پلیپروپیلن: این ماده با الکل و استون سازگاری دارد اما در مقابل نیروی گریز از مرکز بالا مقاومت ندارد
- لوله سانتریفیوژ شیشه: مناسب برای استفاده در حلالهای آلی می باشد اما در مقابل نیروی گریز از مرکز بالا مقاومت ندارد
- لوله سانتریفیوژ PTFE: مناسب برای استفاده در حلال های قوی می باشد اما دارای محدودیت سرعت بر اساس دما و پیکربندی روتور می باشد
انتخاب لوله سانتریفیوژ بر اساس حجم نمونه
از دیگر موارد مهم در انتخاب لوله سانتریفیوژ در نظر گرفتن حجم آن می باشد، حجم ماده مورد آنالیز باید از پیش تخمین زده شود همچنین در برخی موارد روتور سانتریفیوژ و گاهی پروتوکل های ارائه شده توسط کمپانی های سازنده حجم ماده را مشخص می کنن.و قوانینی جهت استفاده ایمن از سانتریفیوژها وجود دارد بهعنوان مثال پر کردن لوله های سانتریفیوژ با حجم حداقل75% و همچنین در برخی از دستگاه ها از جمله اولتراسانتریفیوژ حجم اعلام شده جهت جلوگیری از خرابی 100% می باشد. لازم به ذکر استکه استفاده از بطری با ظرفیت کمتر از نصف منجر به خرابی دستگاه می شود . در موارد ی که حجم مورد آنالیز از ظرفیت روتور کمتر باشد کاربران می توانند از آداپتورهای مخصوصی که توسط کمپانی ها ارائه شده است استفاده نمایند تا از بروز حوادث جلوگیری نمایند. همچنین شرکت ویرا فناوران پیشتازان به ارائه انواع آداپتورهای مخصوص به همراه سانتریفیوژها می پردازد .
انتخاب لوله سانتریفیوژ با توجه به نیروی گریز از مرکز
هنگام عمل جداسازی، حجم و ترکیبات شیمیایی مورد نظر ارتباط مستقیم با نیروی گریز از مرکز سانتریفیوژ دارند. لازم به ذکر است که تمامی لوله های سانتریفیوژ از قبل تست شده و برای آن ها حداکثر سرعت مشخصی در نظر گرفته شده است. لوله هایی که بالاتر از سرعت مشخص شده به حرکت در می آیند منجر به خرابی دستگاه و روتور و در نهایت از بین رفتن نمونه می شوند. پروتکول های سرعت بر حسب دور بر دقیقه (RPM) و نیروی گریز از مرکز (RCF) مورد سنجش واقع می شوند و کاربران باید تفاوت های این 2 مورد را به صورت کامل درک کرده و اطمینان حاصل نمایند که سرعت مجاز در این 2 مورد به صورت کامل رعایت می شود.
نکات مهم در رابطه با استفاده از لوله سانتریفیوژ
یکی از عمده ترین علت های آسیب به دستگاه سانتریفیوژ، روتور و آداپتور ها عدم استفاده صحیح از لوله های سانتریفیوژ می باشد. لوله های سانتریفیوژ با توجه به عوامل متعدد شرایط نگهداری مختص به خود را دارند اما به صورت کلی عواملی که از خسارت های احتمالی جلوگیری می کند عبارتند از:
- بررسی لوله یا بطری سانتریفیوژ پیش از استفاده و خارج کردن آن از سرویس در صورت مشاهده تغییر رنگ، خراشیدگی، لکه هایی که پاک نمی شوند و غیره
- چک کردن O-Ring ها و اطمینان خاطر از عدم فرسودگی و نشت ماده از آن
- مطالعه دستور العمل نحوه استفاده از درب لوله
- تعویض ظروف سانتریفیوژ به صورت مداوم و توجه به این نکته که آیا لوله ها یکبار مصرف هستند یا خیر
- تمیز، استریل و ضد عفونی نمودن لوله سانتریفیوژ به صورت مداوم و با استفاده از شوینده های مناسب
- در صورتی که لوله های سانتریفیوژ به صورت مشترک استفاده میشود، شناسایی فردی که از آن استفاده می کند و ارائه آموزش به آن
تزریق و استخراج نمونه داخل لوله سانتریفیوژ
پروتکول هایی جهت پر کردن و استخراج نمونه های داخل لوله سانتریفیوژ وجود دارد. در هنگام انتخاب لوله سانتریفیوژ باید به این نکته توجه شود که آیا کاربر، نمونه ها را به صورت آرام آرام داخل لوله می ریزد یا به صورت یکجا وارد لوله می کند. همچنین استخراج نمونه فرآیند مختص به خود را دارد که با توجه به نوع نمونه و لوله سانتریفیوژ به انواع مختلف تقسیم می شود که عبارتند از: استخراج نمونه از لوله به صورت یکجا، تراشیدن انتهای لوله و یا بیرون کشیدن نمونه توسط سرنگ..